Eigendomsbewijs

De aankoop van een huis is een spannende aangelegenheid. Bij een aankoop wordt gesproken over een "voorlopige" koopakte die niet voorlopig blijkt te zijn en over een "eenmalig" eigendomsbewijs terwijl te allen tijde een duplicaat kan worden gekregen. Wat is er aan de hand?

Koopakte

De koopakte is een schriftelijke afspraak tussen de verkoper en de koper van een huis. Daarin leggen zij vast dat het huis onder bepaalde voorwaarden, tegen betaling van een bepaalde prijs en op een afgesproken datum eigendom wordt van de koper. In een koopakte worden belangrijke juridische zaken geregeld. Daarom is het van belang dat de notaris wordt ingeschakeld voordat een "voorlopige" koopakte wordt ondertekend. Hij biedt de noodzakelijke deskundige begeleiding en advisering op juridisch gebied. De notaris houdt de belangen van alle partijen in de gaten.

Een koopakte, ook al wordt deze vaak de "voorlopige" koopovereenkomst genoemd, is een overeenkomst, die de verkoper én koper bindt. Sterker nog, als de koper in het bijzijn van getuigen tegen de verkoper zegt dat hij het huis wil kopen, dan zit hij er al aan vast! Immers een mondelinge overeenstemming is bindend! De term "voorlopige" slaat op de ontbindende voorwaarden die vrijwel altijd worden overeengekomen, bijvoorbeeld met betrekking tot de financiering. Krijgt de koper de financiering niet binnen een aantal – vooraf afgesproken – dagen rond, dan kan hij zonder verdere kosten van de koop af.

Leveringsakte

De eigendomsoverdracht is pas compleet nadat de notaris een afschrift van de leveringsakte heeft ingeschreven in de openbare registers bij het kadaster. De leveringsakte moet door een notaris worden opgemaakt en door de verkoper, de koper en de notaris worden ondertekend. De inhoud van de leveringsakte moet in overeenstemming zijn met de eerder gesloten koopakte. Overigens zal de notaris proberen eventuele "gaten" in de koopakte in een zo vroeg mogelijk stadium te ontdekken. Hij nodigt daartoe alle partijen en hun adviseurs uit voor een bespreking op zijn kantoor.

Bij het kadaster worden alle registergoederen geregistreerd met nauwkeurige plaatsaanduidingen en kadastrale gegevens. Uit de openbare registers blijkt wie eigenaar van welk huis is. Naast de leveringsakte wordt ook de hypotheekakte ingeschreven in de openbare registers. Beide inschrijvingen zijn openbaar zodat iedereen tegen kostprijs kan informeren op wiens naam een bepaald huis staat en welke hypothecaire schulden er op rusten.

Eigendomsbewijs

Een eigendomsbewijs is het bewijs dat de leveringsakte bij het kadaster is ingeschreven. Het belang speelt indien door calamiteiten de gegevens van het kadaster zouden zijn vernietigd. Vandaag de dag staan die gegevens ook op microfilms en binnenkort worden de inschrijfgegevens zelfs gedigitaliseerd. De kans van vernietiging van gegevens is daardoor zeer klein geworden en de waarde van een eigendomsbewijs afgenomen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn bijvoorbeeld enkele kadasters gedeeltelijk vernietigd. Via eigendomsbewijzen kon toen de eigendom alsnog worden bewezen. Vanuit juridisch oogpunt bezien is het bestrijken van een periode van twintig jaren door middel van eigendomsbewijzen noodzakelijk in verband met de wettelijke verjaring.