Wat zijn de wettelijke rechten van de echtgenoot?

Alle goederen die samen de erfenis vormen blijven bij de overgebleven echtgenoot. Tenminste, wanneer iemand bij overlijden een echtgenoot en kinderen nalaat.

Kortom: de verzorgingsgedachte die bij veel mensen leeft, komt in het erfrecht expliciet tot uitdrukking. Dat geldt niet alleen voor de situatie waarin er geen testament is gemaakt, maar ook als juist wel bij testament van de wet is afgeweken.

Een voorbeeld:
Onder het huidige erfrecht kan een echtgenoot in een testament worden onterfd. Maar: een onterfde echtgenoot kan hiertegen wél iets ondernemen, omdat aan een onterfde echtgenoot drie wettelijke rechten zijn toegekend.

Dit betekent dat een onterfde echtgenoot, wanneer hij daarom vraagt:

• recht heeft op een voortgezet gebruik van woning en inboedel voor een periode van 6 maanden;
• recht heeft op een vruchtgebruik* van de woning en inboedel, althans voorzover nodig voor de verzorging;
• recht heeft op een vruchtgebruik* van andere goederen dan woning en inboedel, althans voorzover door de echtgenoot aannemelijk is gemaakt dat er behoefte is aan verzorging.

* Vruchtgebruik houdt bijvoorbeeld in dat de overblijvende echtgenoot als het om een woning en inboedel gaat recht heeft op het gebruik daarvan of wanneer sprake is van een bankrekening op de rente daarvan.
 

Het wettelijk systeem

Volgens het erfrecht komen alle goederen van de overledene toe aan zijn echtgenoot en krijgen de kinderen een vordering op de langstlevende echtgenoot ter grootte van hun erfdeel. Deze vordering wordt in beginsel pas uitbetaald, als de langstlevende zelf overlijdt. Dit systeem heet de wettelijke verdeling.

(bron: www.notaris.nl/nieuws/nieuwerfrecht.html aangepast)