Wat is een executeur?

Hoe was het toen?

Een executeur-testamentair werd benoemd bij testament of codicil (= een zelfgeschreven, gedateerd en ondertekend stuk). Hij had als taak iemands nalatenschap af te wikkelen samen met de erfgenamen. Dat begon al met het regelen van de begrafenis of crematie. Verder moest hij de rekeningen betalen, legaten uitkeren en zorgen dat de successieaangifte werd ingediend en de successierechten werden voldaan. Successierechten (een belasting) zijn verschuldigd als iemand iets krijgt uit een nalatenschap. Een executeur-testamentair kon een buitenstaander zijn, bijvoorbeeld een vriend van de erflater, maar kon ook een van de erfgenamen zijn. Als zich onder de erfgenamen legitimarissen bevonden (dit zijn de kinderen van erflater, zij hebben altijd recht op een deel van het vermogen van hun ouder; zie ook Nieuwsbrief 5), dan moesten de legitimarissen akkoord gaan met de executeursbenoeming. Als beloning had de executeur-testamentair recht op 2,5% van de ontvangsten en 1,5% van de uitgaven. Maar de erflater mocht hiervan afwijken en bijvoorbeeld een bepaald bedrag vaststellen. Als de nalatenschap was afgewikkeld, moest de executeur-testamentair rekening en verantwoording afleggen aan de erfgenamen. Deze konden vervolgens de nalatenschap verdelen.

Hoe is het nu?

De term executeur-testamentair vervalt, de wet spreekt kortweg over executeur. Verder vervalt de mogelijkheid om een executeur bij codicil te benoemen. Dit kan alleen nog maar in een testament worden vastgelegd. Wel blijft de benoeming van een executeur in een codicil, dat is opgemaakt vóór de invoeringsdatum van het nieuwe erfrecht, geldig. Legitimarissen zullen zich niet meer kunnen verzetten tegen een executeursbenoeming en moeten dus accepteren dat de executeur allerlei zaken betreffende het overlijden en de nalatenschap regelt. Het wettelijk loon verandert: het wordt 1% van de waarde van het vermogen van de erflater op de sterfdatum. De erflater behoudt de mogelijkheid bij testament hiervan af te wijken en een bepaald bedrag vast te stellen.

Executeur/Afwikkelingsbewindvoerder

De huidige wet stelt de bevoegdheden van de executeur duidelijk vast: hij moet de nalatenschap beheren, schulden betalen, legaten uitkeren en successierechten voldoen. Om hiervoor aan geld te komen mag hij goederen van de nalatenschap verkopen. Als een erflater de executeur meer bevoegdheden wil geven, dan kan dat door middel van een zogenaamd afwikkelingsbewind. Een executeur/afwikkelingsbewindvoerder is niet alleen belast met de taak om de nalatenschap te beheren en de schulden te voldoen, maar ook om alle goederen te verkopen en de nalatenschap te verdelen tussen de erfgenamen.

(bron: www.notaris.nl/nieuws/nieuwerfrecht.html aangepast)