Schenking

Gerrit en Geertje hebben hun hele leven hard gewerkt en zuinig geleefd. Ze zijn inmiddels in de herfst van hun leven beland en hebben hun eigen woning kort geleden verkocht. Ze huren nu een aanleunwoning. Ze genieten allebei, naast hun AOW, een ouderdomspensioen waarvan ze goed kunnen leven. Door hun zuinige levensstijl en de onverwacht hoge opbrengst van hun woning hebben Gerrit en Geertje op hun oude dag de beschikking gekregen over een aanzienlijk vermogen. Gerrit en Geertje denken erover om een schenking te doen aan hun kinderen.

"warme hand" / "koude hand"

Schenkingen kunnen worden gedaan op verschillende wijzen.

Bij schenken met de "warme hand" wordt het geschonkene direct betaald. Voordeel: géén kosten, noch formaliteiten. Nadeel: de schenker is het geld kwijt ten behoeve van de begiftigde. Dit type schenking heeft strikt genomen geen consequenties voor de inkomstenbelasting. Afhankelijk van de hoogte van de schenking is schenkingsrecht verschuldigd.

Bij schenken met de "koude hand" wordt het geschonkene schuldig erkend. Voor de geldigheid is normaliter een notariële akte vereist. Wil zo'n schenking fiscaal effect hebben bij overlijden dan dient een zakelijke rente te worden bedongen en te worden betaald. Onder de huidige belastingwetgeving is deze rente beperkt aftrekbaar bij de schenker en volledig belast bij de begiftigde. Volgens de Wet op de inkomstenbelasting valt de constructie in box 3. Voor de schenker is het geschonkene aftrekbaar van zijn vermogen en voor de begiftigde geldt dat hij het bij zijn vermogen moet optellen. Voordeel van de constructie is dat de schenker het geld behoudt. Nadeel van de constructie is dat notariskosten zijn verschuldigd en rekening dient te worden gehouden met de gevolgen voor de inkomstenbelasting. Dit laatste speelt met name indien de bedragen hoger worden.

Tarieven en vrijstellingen

Bij het vaststellen van de hoogte van de schenkingen zijn meerdere mogelijkheden denkbaar, afhankelijk van uw "schenkingsruimte". Bijvoorbeeld schenkingen tot de vrijgestelde bedragen. Per kalenderjaar en per kind is thans een vrijgesteld bedrag mogelijk van € 4.143,00 (jaar 2003). Een andere mogelijkheid is grotere bedragen te schenken. Totdat de kinderen de leeftijd van 35 jaar hebben bereikt, mag éénmalig per kind thans een vrijgesteld bedrag van € 20.711,11 (jaar 2003) worden geschonken. Wordt meer geschonken dan is over het meerdere schenkingsrecht veschuldigd. Het tarief bij schenkingen van ouders aan kinderen begint bij 5% en loopt op tot 27%, afhankelijk van de, grootte van schenking.

Het tarief voor een schenking aan een ouder, broer of zuster begint bij 26% en loopt op tot 53%. Schenkingen aan alle overige verkrijgers zijn belast tegen een tarief dat tussen 41% en 68%. Een uitzondering betreft de schenking aan een instelling met een goed doel. De schenking aan het goede doel is vrijgesteld tot een bedrag van € 4.143,00 en het meerdere is belast tegen een vast tarief van 11%.

Als Gerrit en Geertje geen schenkingen doen, dan zal hun vermogen door de geringe intering grotendeels in stand blijven. Bij hun overlijden zullen de kinderen veel successierecht moeten betalen omdat het tarief oploopt bij hogere verkrijgingen. Om dit te voorkomen kunnen Gerrit en Geertje tijdens hun leven schenkingen aan de kinderen doen. Zij kunnen globaal berekenen hoeveel vermogen zij nodig hebben zolang zij nog leven. De rest van het vermogen is de "schenkingsruimte". Door dit vermogen verspreid aan de kinderen te schenken over de komende jaren wordt bij overlijden de top uit het successierecht gehaald.

Aangifte-termijnen

Schenkingen door ouders aan kinderen worden per kalenderjaar bij elkaar opgeteld. Na afloop van het kalenderjaar dient binnen 2 maanden de aangifte te worden gedaan. Komt het totaal aan schenkingen boven de vrijstelling dan is schenkingsrecht verschuldigd. Een beroep op de (eenmalig verhoogde) vrijstelling dient te blijken uit de aangifte.
Schenkingen anders dan van ouders aan kinderen worden per 2 jaar bij elkaar opgeteld. Dus niet per 2 kalenderjaren. Indien ook hier het totaal boven de vrijstelling komt is schenkingsrecht verschuldigd en dient binnen 2 maanden een aangifte te worden ingediend.

Bankrekening op naam

Soms komt het voor dat ouders of grootouders ten behoeve van kinderen of kleinkinderen geld apart zetten. Staat die bankrekening op naam van die ouders of grootouders, dan blijven zij de gerechtigden over het geld. Alsdan heeft géén schenking plaatsgevonden. Zo’n bankrekening heft geen finaal gevolg.
Uitsluitend indien de bankrekening op naam van het kind of kleinkind staat heeft een schenking plaatsgevonden. De keerzijde is dat tot de minderjarigheid van het kind de ouders van het kind en bij 18 jaar het kind zelve geld ten laste van die bankrekening kunnen opnemen.